De verkiezingsstrijd brandt weer los, de gemeentelijke aanplakborden zijn weer geplaatst en de eerste plaksels geplakt. De berichten van afgelopen zomer zijn vergeten, alle politici vertellen ons waarom ze eerlijker, braver en beter zijn dan de anderen. Ze hebben het beste met ons voor.
Op zoek naar informatie over het gebruik van rentederivaten kwam ik het beleidsplan 2012 ter beteugeling van het gebruik van derivaten tegen(afgeleide beleggingsinstrumenten). Maar ook het bericht van afgelopen zomer in het Financieele Dagblad waarin een boekje werd open gedaan over de handel en wandel van Minister Dijsselbloem en zijn departement op het gebied van rentederivaten. De term “achter gesloten deuren” zegt meer dan genoeg.
Rentemanna daalt neer over Den Haag. Niet alleen krijgt minister Dijsselbloem geld toe als hij leent, hij incasseert dankzij de gedaalde rente ook miljarden uit lucratieve derivatentransacties. In totaal gaat het om €5,6 mrd, zo blijkt uit een toelichting van het ministerie van Financiën op cijfers uit de Voorjaarsnota en uit het financieel jaarverslag van het rijk over 2015.
De Nederlandse Staat is ‘een van de grote partijen’ op de markt voor renteswaps, zegt obligatiestrateeg Kim Liu van ABN Amro, de semi-staatsbank die zelf ook partij is op die markt. Zekerheid daarover bestaat echter niet, omdat de derivatenhandel zich achter gesloten deuren voltrekt. Maar volgens een eigen opgave had de Staat eind vorig jaar (2015) voor € 177 mrd aan renteswaps uitstaan.
Sinds 2008 worden de rentelasten met de swaps gestabiliseerd op het niveau van een fictieve 7-jaarslening, die als de optimale benchmark geldt. Bij een langlopende obligatie wordt dan een renteswap uitgegeven, waarmee de Staat de vaste rente van de obligatie ontvangt en een variabele rente betaalt.(bron; FD juli 2016)
Hoe krom!
De Rijks overheid speculeert dus op een rentewijziging, een rentewijziging die ze vervolgens zelf kan beïnvloeden. Staatsleningen worden immers op de markt gebracht door het Agentschap van de Generale Thesaurie, een onderdeel van het Ministerie van Financiën.
- De Staat sluit derivatencontracten af met een gegarandeerde hoge rente.
- De 10-jaars rente daalt van 4% naar 0%.
- De Staat verlengt de looptijd van de schulden en profiteert van het renteverschil.
Het lijkt wel een goocheltruc voor kleine kinderen. Noem een nummer onder de tien, daarna zeg ik je welk nummer ik kies en of je het goed had!
Het is de moeite waard.
In 2007 betaalde de Staat nog 9,1 miljard rente op een schuld van 211 miljard (4,3%)
In 2015 was dat 6,9 miljard rente op een schuld van 370 miljard (1,9%)
Vandaag bedraagt de Staatsschuld 470 miljard en ze groeit met € 335,- per seconde!
Haaks op dit advies verhoogde het Ministerie alleen al in 2016 haar leningen (Staatsschuld) met maar liefst 27% naar 470 miljard. De Staatsschuld groeit met momenteel met bijna 29 miljoen per dag, 870 miljoen per maand, ruim 100 miljard per jaar! http://www.destaatsschuldmeter.nl/
Het Ministerie van Financiën maakt gretig gebruik van derivaten en niet voor niets. Financiële derivaten zijn beleggingsinstrumenten die hun waarde ontlenen aan de waarde van een ander goed, zoals rentecontracten, aandelen en olie. Het andere goed wordt in het jargon de onderliggende waarde genoemd. De voornaamste soorten derivaten zijn opties, futures, swaps en forwards. Men gebruikt financiële derivaten om risico’s te verkleinen of juist om te speculeren.
